Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Rèino-di-prat
Filipendula ulmaria
Rosaceae
Àutri noum : Rèino-dis-Aup, Flour-dal-bial.
Noms en français : Reine des près, Fausse spirée.
Descripcioun :La rèino-di-prat trachis dins li prado umido de mountagno ounte fai de grando e bèllis enflourejado (brout en pinceloun). Meme en mountagno s'atrovo pas d'en pertout au nostre. Li fueio soun coumpausado de 7 à 9 gros fuioun, aquéli de la rouseto souvènt ié soun plus à la flourido.
Usanço :Li flour e fueio sènton bon fresco. Podon servi pèr faire de tè (fueio) e pèr perfuma li dessèrt, li sauco e li bevèndo. S'atrobo dins la planto d'acide salicilico ço qu'abaisso li fèbre (aspirino). Fueio e flour soun encaro diuretico (fan pissa), vulneràri (pèr sougna li plago), astringènto (contro la fouiro), sudorifico (fan susa)...
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Filipendula
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbbre
Liò : Prado umido
- Prado à rousèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Filipendula ulmaria (L.) Maxim., 1879
(= Spiraea ulmaria L., 1753 )